.
Pieter HA Witvliet
Om criteria te vinden om te kunnen aantonen dat een kinderboek ‘goed’ is, ‘geslaagd’, ‘verantwoord’ enz. zal je altijd te maken hebben met de opvattingen, de smaak enz. van degene die meent er iets zinnigs over te kunnen zeggen.
M.i. kan recenseren nooit objectief zijn: we krijgen dus ook altijd iemands mening te horen. En achter die mening liggen de criteria die de recensent – bewust of onbewust! – hanteert.
Iets dergelijks is ook van toepassing op de leeftijd waarvoor het boek dan geschikt zou zijn.
En dat geldt volgens mij ook voor de illustraties.
Welke zijn ‘mooi’ en waarom; welke dan minder mooi of zelfs lelijk.
Bij de beoordeling zal ook hier het ‘smaken verschillen’ – bewust of onbewust – meespelen.
Wanneer je een poosje nadenkt over ‘illustraties’ valt het op, dat ze nauwelijks te vinden zijn in romans voor volwassenen. Waarom zou dat zijn?
En waarom zouden ze dan in kinderboeken moeten staan?
Ja, als je een prentenboek hebt zonder illustraties heb je geen prentenboek, dus daar zijn illustraties onmisbaar.
Maar is dat voor oudere kinderen nodig?
We kennen vrijwel allemaal het verschijnsel dat de film van het boek dat we zelf gelezen hebben, vaak ‘tegenvalt’, d.w.z. de film beantwoordt niet aan de beelden die we zelf tijdens het lezen van het verhaal hebben gemaakt.
Omgekeerd doet het zich voor dat tijdens het lezen de filmbeelden zich steeds aan je opdringen – die laten je niet meer vrij.
Je kan je dus ook afvragen of boeken wel verfilmd moeten worden.
Een andere vraag die ontstaat is of je bijv.. sprookjes wel moet willen illustreren. Het gaat bij deze beelden toch om heel andere inhoud dan het zichtbaar maken van ‘figuren’ die in wezen niet de zichtbare figuren zijn die ze in het sprookje als beeld zijn.
Dat zijn zomaar wat vragen waarop niet zo makkelijk een antwoord is te geven.
En dan hebben we te maken met het gegeven feit, het voldongen feit dat vrijwel alle kinderboeken zijn geïllustreerd.
Je laat het kind dus niet alleen kennis maken met een verhaal, maar ook met illustraties. Met vorm en kleur.
Mag je, nee moet je, daar eisen aan stellen. En zo ja, welke dan. En gebeurt dan weer niet hetzelfde als bij het recenseren en het vaststellen van de geschikte leeftijd?
Ik heb het altijd belangrijk gevonden om onze eigen kinderen, maar ook de kinderen die ik in de klassen had, met kunstzinnig materiaal te omringen.
Met weer de vraag: wat is kunstzinnig.
Maken ‘schreeuwerige’ kleuren uit? Karikaturale vormen?
Ik ben zelf nogal gecharmeerd van ‘sfeervolle’ beelden’, zoals bijv. in dit boek van Loek Koopmans
Ook zo kan een vos worden verbeeld, maar ik vind die bij Koopmans mooier.
Uit ‘Klein vogelboek’ van Loes Botman:
Uitgeverij Christofoor heeft veel boeken met dit soort illustraties, hoewel weer niet allemaal. Deze vind ik dan weer minder:
De kleine spar:
Je hebt deze kabouter:
En deze:
En ik zeg dan: gelukkig ook deze:
Op deze blog zijn kinderboeken gekozen met de gezichtspunten die uit bovenstaande woorden wel zijn op te maken.
.
Kinderboekbespreking: alle titels
Kinderboekbespreking: alle auteurs
.
2318
.
Kinderboekbespreking: alle titels
Kinderboekbespreking: alle auteurs
VRIJESCHOOL 
Beste,
Heel bijzonder dat u aandacht schenkt aan illustraties in prentenboeken voor kinderen.
Voor de illustrator ligt hierin zeer zeker een grote verantwoordelijkheid.
Fijne dag,
Kaly Cotteleer
U als – in mijn ogen een heel kunstzinnige illustrator – noemt het illustreren een grote verantwoordelijkheid. Het kan niet anders dan dat u vanuit die verantwoordelijkheid probeert te illustreren. Ik zou het zeer op prijs stellen, als u uw motieven voor de manier waarop u werkt, hier in een artikel uiteen zou kunnen zetten.