.
Uit de voordrachten GA 34 GA 52 GA 53 GA 54 GA 55 GA 56 GA 57 GA 58 GA 59 nam ik de uitspraken van Rudolf Steiner over het fysieke lichaam. .
Omdat Steiner bij zijn uitleg van de dingen vaak ‘het ene op het andere betrekt’, in ‘tegenstellingen’ de verschillen probeert duidelijk te maken waardoor het ‘wezenlijke’ eruit springt, voegde ik de uitspraken uit GA 34; GA 52; GA 53; GA 54; GA 55; GA 56; GA 57; GA 58; GA 59 over het fysieke lichaam samen met die over etherlijf.
En ook voor het astraallijf: GA 34; GA 52; GA 53; GA 54; GA 55; GA 56; GA 57; GA 58; GA 59
Die Erkenntnis des Übersinnlichen in unserer Zeit und deren Bedeutung für das heutige Leben
Het inzicht in het bovenzintuiglijke in onze tijd en de betekenis voor het leven van nu
Voordracht 2 Berlijn, 25 oktober 1906
Blut ist ein ganz besonderer Saft
Bloed is een heel bijzondere vloeistof
Blz. 46
Das dritte Glied ist der sogenannte Astralleib, sehr schön und bedeutungsvoll so genannt,
Het derde wezensdeel is het zgn. astraallijf, heel mooi en zinvol om het zo te noemen. ( )
Dem Astralleib obliegt es, im Menschen und im Tiere, das Lebendige zur Empfindungssubstanz aufzurufen, so daß sich innerhalb des Lebendigen nicht bloß Säfte bewegen, sondern daß sich darin dasjenige ausdrückt, was man Lust und Leid, Freude und Schmerz nennt. Damit haben Sie im wesentlichen auch den Unterschied zwischen Pflanze und Tier angedeutet, obwohl es Übergänge gibt.
Het is de taak van het astraallijf in mens en dier het leven tot gewaarwordingssubstantie tevoorschijn te roepen, zodat zich binnen het leven niet alleen vloeistoffen bewegen, maar dat daarin iets tot uitdrukking komt wat je lust en leed, vreugde en pijn noemt. Daarmee heb je in wezen ook het onderscheid tussen plant en dier aangegeven, hoewel er overgangen bestaan.
Blz. 48
Der Mensch ragt nun über das Tier durch etwas ganz Besonderes hinaus, und das, wodurch er über das Tier hinausragt, haben sinnige Menschen immer gefühlt. Es wird darauf hingewiesen durch das, was Jean Paul in seiner Lebensbeschreibung selbst von sich sagt: er erinnere sich ganz genau, wie ihm als kleines Kind im Hofe seines Elternhauses der Gedanke durch die Seele schoß: du bist ja ein «Ich», du bist ja eine Wesenheit, die innerlich zu sich Ich sagen kann. Das machte auf ihn einen bedeutenden Eindruck.
De mens nu, stijgt door iets heel bijzonders boven het dier uit en waardoor hij boven het dier uitstijgt, hebben verstandige mensen altijd gevoeld. Ik wijs op iets wat Jean Paul in zijn biografie zegt over zichzelf: hij herinnert zich precies hoe als klein kind de gedachte door zijn ziel schoot op de binnenplaats van zijn ouderlijk huis: ‘Maar jij bent een “Ik”, je bent een wezen dat innerlijk tegen zichzelf ‘ik’ kan zeggen. Dat maakte veel indruk op hem.
Alle sogenannte äußerliche Seelenkunde übersieht das Wichtigste, worauf es in diesem Punkte ankommt. Folgen Sie mir für einige Minuten in eine subtile Betrachtung hinein, die Ihnen aber zeigen wird, um was es sich handelt. Im ganzen Umkreis der deutschen Sprache gibt es ein einziges Wörtchen, das sich von allen anderen Wörtern prinzipiell unterscheidet. Von jedem Dinge, das hier in diesem Saale ist, kann jeder von Ihnen den Namen dieses Dinges nennen. Den Tisch kann jeder Tisch, den Stuhl kann jeder Stuhl
Alle zogenaamde uiterlijke psychologie ziet dit belangrijkste dat er op dit punt toe doet, over het hoofd. Volgt u mij een paar minuten bij een subtiele beschouwing die laat zien waar het om gaat. In het hele Duitse taalgebied is er één woordje dat principieel verschilt van alle andere woorden. Van alles hier in deze zaal kan ieder van u dat ding een naam geven. Iedereen kan de tafel tafel noemen, de stoel stoel.
Blz. 49
Aber ein Wort, einen Namen gibt es, den Sie nicht aussprechen können außer für das, dem dieser Name zukommt: das ist das Wörtchen «Ich». Niemand kann zu einem anderen «Ich» sagen. Das «Ich» muß heraustönen aus der innersten Seele selbst, es ist der Name, den sich nur die Seele selbst beilegen kann. Jeder andere ist für mich ein «Du», und ich selbst bin für jeden anderen ein «Du». Alle Religionen empfanden dieses Ich als den Ausdruck für jenes Wesen in der Seele, durch das die Seele in sich selbst ihre Grundwesenheit, ihr Göttliches, sprechen zu lassen vermag. Da beginnt dann dasjenige, was niemals durch die äußeren Sinne eindringen kann, was niemals in seiner Bedeutung von außen benannt werden kann, sondern aus dem Innersten heraus ertönen muß. Da beginnt jener Monolog, jenes Selbstgespräch der Seele, wodurch das göttliche Selbst in der Seele sich ankündigt, wenn die Bahn frei wird für das Einziehen des Geistes in die Seele.
Maar er is één woord, één naam die u niet kan uitspreken behalve dan door degene bij wie dit woord hoort: dat is het woordje “Ik”. Niemand kan tegen een ander “ik” zeggen. Het ‘ik’ moet vanuit de diepste ziel klinken, het is de naam die alleen de ziel zichzelf kan geven. Alle anderen zijn voor mij “Jij” en ikzelf ben een “jij” voor alle anderen. Alle religies voelden dit ‘ik’ als de uitdrukking voor dat wezen in de ziel waardoor de ziel in zichzelf haar fundamentele essentie, haar goddelijkheid, kan uitspreken. Dan begint dat wat nooit door de uiterlijke zintuigen binnendringen kan, in zijn betekenis van buitenaf benoemd kan worden, maar wat vanuit het diepste innerlijk moet klinken. Dan begint die monoloog, die alleenspraak van de ziel, waardoor het goddelijke zelf zich aan in de ziel verkondigt, wanneer de weg voor de geest vrij wordt, de ziel binnen te gaan.
In den älteren Kulturreligionen, noch im alten Hebräischen, hat man diesen Namen «den unaussprechlichen Namen Gottes» genannt, und was auch die heutige Philologie übersetzen mag, der alte jüdische Gottesname bedeutet nichts anderes als das, was heute durch das deutsche Wort «Ich» ausgedrückt wird. Bewegung ging durch die Reihen der Zuhörer, wenn der Name des «unbekannten Gottes» durch den Eingeweihten gesprochen wurde, wenn geahnt wurde, was durch dieses Wort ausgedrückt war, wenn das «Ich bin der Ich-Bin» im Tempel ertönte. In diesem Wort drückt sich das vierte Glied der menschlichen Wesenheit aus, das der Mensch im Umkreis seines irdischen Daseins für sich allein hat. Dieses Ich umschließt wiederum und bildet in sich aus die Keime zu höheren Stufen des Menschentums.
In de oudere culturele religies, nog in het oude Hebreeuws, werd deze naam “de onuitspreekbare naam van God” genoemd, en hoe de hedendaagse filologie dat ook vertaalt, de oude Joodse naam van God betekent niets meer dan wat tegenwoordig door het Duitse woord “Ik” wordt uitgedrukt. Er ging iets door de rijen van toehoorders heen de wanneer de naam van de «onbekende god» door de ingewijde uitgesproken werd, wanneer vermoed werd wat door dat woord werd uitgedrukt, wanneer het “Ik ben de Ik Ben” in de tempel klonk. In dat woord wordt het vierde wezensdeel van de mens tot uitdrukking gebracht dat de mens in zijn aardse bestaan alleen voor zichzelf heeft. Dit ‘ik’ op zijn beurt omsluit en vormt op zich de kiemen naar hogere niveaus van mens-zijn.
GA 55/50-51
Niet vertaald
Voordracht 3 Berlijn, 8 oktober 1906
Der Ursprung des Leides
De oorsprong van het lijden
Blz. 73 Wir wissen aber auch, daß dieser physische Körper aufgerufen wird zum Leben durch das, was wir den sogenannten Äther- oder Lebensleib nennen; ( ) Wir betrachten den zweiten Teil der menschlichen Wesenheit, den Ätherleib, als etwas, was der Mensch gemeinschaftlich hat mit der übrigen Pflanzenwelt. Als das dritte Glied der menschlichen Wesenheit betrachten wir den Astralleib, den Träger von Lust und Unlust, von Begierde und Leidenschaft, den der Mensch mit der Tierheit gemeinsam hat
We weten echter ook dat in dit fysieke lichaam het leven tevoorschijn wordt geroepen door wat wij het zogenaamde ether- of levenslijf noemen; ( ) Wij zien het tweede deel van het mensenwezen, het etherlijf, als iets wat de mens gemeenschappelijk heeft met de verdere plantenwereld. Als derde menselijk wezensdeel kijken we naar het astraallijf, de drager van lust en onlust, van begeerte en hartstocht, dat de mens gemeenschappelijk heeft met het dierenrijk.
Und dann sehen wir, daß des Menschen Selbstbewußtsein, die Möglichkeit, zu sich «Ich» zu sagen, die Krone der Menschennatur ist, die er mit keinem anderen Wesen gemeinsam hat; daß dieses Ich als die Blüte der drei Leiber, des physischen, Äther- und Astralleibes hervorgeht. So sehen wir einen Zusammenhang dieser vier Glieder, auf welchen die Geistesforschung immer hingewiesen hat. Die py thagoräische Vierheit ist nichts anderes als diese Vierheit: physischer Leib, Ätherleib, Astralleib und Ich.
En dan zien we dat het zelfbewustzijn van de mens, de mogelijkheid om ‘ik’ tegen zichzelf te zeggen, de kroon is van de menselijke natuur, die hij met geen ander wezen gemeen heeft; dat dit ‘ik’ als de bloem van de drie lichamen, van het fysieke, etherische en astrale lichaam tevoorschijn komt. We zien dus een samenhang van deze vier wezensdelen waar spiritueel onderzoek steeds op heeft gewezen. De pythagoreïsche vierheid is niets anders deze vierheid: fysiek lichaam, etherisch lichaam, astraal lichaam en Ik.
GA 55/73
Niet vertaald
Voordracht 5, Berlijn 13 december 1906
Wie begreift man Krankheit und Tod?
Hoe kan je ziekte en dood begrijpen?
Blz. 105
( ) erstens haben wir den äußerlich sichtbaren physischen Körper, als zweites den Äther- oder Lebensleib, sodann den Astralleib, und als viertes das Ich des Menschen oder den Mittelpunkt seines Wesens.
ten eerste hebben we het uiterlijk zichtbare fysieke lichaam; als tweede het ether- of levenslichaam, en dan het astraallijf en als vierde wezensdeel het Ik van de mens of het middelpunt van zijn wezen.
Das Ich hat der Mensch ganz für sich allein, das macht ihn zur Krone der Erdenschöpfung.
Het Ik heeft de mens helemaal voor zichzelf; dat laat hem de kroon van de aardse schepping zijn.
Blz. 106
Der Astralleib ist der Schöpfer des ganzen Nervensystems, bis hinauf zum Gehirn und zu den Strängen, die in Form von Sinnesnervensträngen zum Gehirn gehen. Das Ich endlich ist der Architekt des Blutkreislaufes.
Het astraallijf is de vormgever van het hele zenuwsysteem, tot aan de hersenen en de strengen in de vorm van zenuw-zintuigstrengen die naar de hersenen lopen aan toe. Het Ik is de bouwmeester van de bloedsomloop.
GA 55/105-106
Niet vertaald
Voordracht 6, Berlijn 10 januari 1907 (zie nadere opmerkingen. N.B. dit is niet het bekende boekje met dezelfde titel, vertaald bij Pentagon): dat is een geschreven artikel uit GA 34)
Die Erziehung des Kindes vom Standpunkt der Geisteswissenschaft
De opvoeding van het kind in het licht van de antroposofie
Blz. 119 Als drittes Glied des menschlichen Wesens erkennen wir den Astralleib, den Träger von all dem, was wir Leidenschaften, niedere und zum Teil auch höhere nennen, alles, was der Mensch an Lust und Leid, Freude und Schmerz, Begierde und Trieb in sich trägt. Der Astralkörper ist Träger auch der gewöhnlichen Gedankenwelt, der Willensimpulse.
Als derde deel van het mensenwezen onderkennen we het astraallijf, de drager van alles wat wij lagere en voor een deel ook hogere hartstochten noemen, alles wat de mens aan lust en leed, vreugde en verdriet, begeerte en drift in zich draagt. Het astraallijf is de drager van de alledaagse gedachtewereld, van de wilsimpulsen.
Durch das vierte Glied ist der Mensch die Krone der Schöpfung. Es umfaßt das, als Kraft begriffen, was ihm die Fähigkeit gibt, zu sich «Ich» zu sagen, was ein jeder nur zu sich selbst sagen kann. Es ist der Ausdruck dafür, daß die Seele ihren göttlichen Urfunken in sich sprechen läßt. Alles, was sie mit den anderen Menschen gemeinsam hat, kann als Bezeichnung an ihr Ohr klingen, aber was jeder als inneren Gott in sich hat, kann nicht von außen an ihn herantreten. Deshalb wurde es in den jüdischen Geheimschulen der unaussprechliche Name Gottes genannt, das Jahve, das «Ich bin der Ich-Bin» der Hebräer, das der Priester selbst nur mit Schauern nannte. Dieses «Ich bin der Ich-bin» schreibt sich die Seele zu. –
Door vierde wezensdeel is de mens de kroon van de schepping. Het omvat datgene, opgevat als kracht, dat hem het vermogen geeft om ‘ik’ tegen zichzelf te zeggen, wat iedereen alleen kan zeggen tegen zichzelf. Het is de uitdrukking van dat de ziel haar goddelijke oervonk in zichzelf laat spreken. Alles, wat ze gemeenschappelijk heeft met andere mensen kan als aanduiding gehoord worden, maar wat iedereen als een innerlijke god in zich heeft, kan niet van buitenaf tot hem komen. Daarom werd het in de Joodse geheime scholen de onuitspreekbare naam van God genoemd, Jahve, de “Ik ben de ik-ben’ van de Hebreeërs, dat alleen de priester zelf met huiver noemde. Dit ‘Ik ben de Ik ben’ betrekt de ziel op zichzelf.
GA 55/119-120
Niet vertaald
voordracht 7 Berlin, 24. januari 1907
Schulfragen vom Standpunkt der Geisteswissenschaft
Schoolvragen vanuit het standpunt van de geesteswetenschap
Blz. 133
Vier Leibesglieder unterscheiden wir zunächst am Menschen: physischer Leib, Äther- oder Lebensleib, astralischer Leib und das Ich, der Mittelpunkt des Menschen.
We maken bij de mens onderscheid in vier wezensdelen: fysiek lichaam, etherlijf, astraallijf en Ik, het middelpunt van de mens.
GA 55/133
Op deze blog vertaald /133
Voordracht 8. Berlijn, 31 januari 1907
Der Irrsinn* vom Standpunkt der Geisteswissenschaf
*Irrsinn heeft verschillende vertalingen: absurditeit, krankzinnigheid, idioterie bijv.
Waanzin* vanuit het standpunt van de geesteswetenschap
Blz. 142/143
Wir unterscheiden folgende physische Teile am Menschen, ( ) erstens rein Physisches, was nach rein physischen Gesetzen gebaut ist, vor allem die Sinnesorgane ( ) zweitens alles das, was mit Verdauung, Wachstum, Fortpflanzung zusammenhängt. Das, was die Kristalle aufbaut, könnte auch den menschlichen Leib aufbauen, aber er wäre dann ein toter Organismus. Der Ätherleib ist der Bildner, der die Verdauungsorgane und so weiter aufbaut. Drittens Nervensystem (Gehirn und Rückenmark): sein Bildner ist der Astralleib, In ihm wohnt das Ich, das zugleich der Architekt des Blutsystems ist. Blutzirkulation: Ich Nervensystem: Astralleib Fortpflanzung: Äther leib Physisches: Physischer Leib
We onderscheiden de volgende fysieke delen aan de mens, als eerste puur fysiek wat volgens puur fysieke wetten gebouwd is, met name de zintuigorganen ( ) als tweede alles wat met vertering, groei, voortplanting samenhangt. Wat de kristallen opbouwt, kan ook het menselijk lichaam opbouwen, maar dan zou het een dood organisme zijn. Het etherlijf is de vormgever die de spijsverteringsorganen enz. opbouwt. Als derde het zenuwsysteem (hersenen en ruggenmerg): de vormgever daarvan is het astraallijf, daarin leeft het Ik, dat tegelijkertijd de architect van het bloedsysteem is.
Bloedcirculatie: Ik
Zenuwsysteem: astraallijf
Voortplanting: etherlijf
Fysiologisch: fysiek lichaam
GA 55/ 142-143
Niet vertaald
.
Antroposofie: een inspiratie: over het Ik
Algemene menskunde: voordracht 1 – over het Ik
Algemene menskunde: voordracht 1 – alle artikelen
Algemene menskunde: alle artikelen
Rudolf Steiner: alle artikelen op deze blog
Menskunde en pedagogie: alle artikelen
.
2871
.
. .
VRIJESCHOOL 