.
HET FYSIEKE LICHAAM
In zijn pedagogische voordrachten roept Steiner veelvuldig op om ‘menskunde’ te studeren. Dat is immers voor zijn pedagogie – zijn onderwijsmethode – de basis. ‘Studeren’ is misleidend, want het gaat niet alleen om ‘kennis opdoen’, het gaat om veel meer: om een diep doorgronden wat de mens en vooral het opgroeiende kind voor wezen is. Hij doet daar veel mededelingen over vanuit zijn geesteswetenschappelijk perspectief en we weten dat de meesten van ons dat niet op deze manier hebben. We zijn dus aangewezen op deze mededelingen en moeten er een persoonlijke verbinding mee krijgen. Door deze mededelingen kan ons inzicht aanzienlijk worden verdiept. In onderstaand artikel vind je deze mededelingen over een van de wezensdelen die Steiner aan de mens waarneemt en wat voor ons het makkelijkste wezensdeel is omdat we er veel zelf van kunnen waarnemen: het fysieke lichaam.
In dit artikel heb ik al enige opmerkingen van Steiner daarover gegeven. Nu volgen zijn gezichtspunten uit andere voordrachten. n zijn voordrachten heeft Steiner veelvuldig gesproken over de wezensdelen van de mens. Telkens heeft hij ons voorgehouden dat we, wanneer we iets van een onderwerp willen begrijpen, dit van allerlei kanten moeten benaderen. Dat we veel kunnen leren van het in-tegenstellingen-denken; dat we niet moeten definiëren – dat is de dood in de pot – maar moeten karakteriseren. Wat ik hier nu doe, is in wezen in strijd met die aanwijzingen: ik heb a.h.w. ‘definitie-achtig’ Steiners karakteriseringen opgesomd. Maar Steiner gaf ook veelvuldig aan dat wat hij geesteswetenschap noemt, net zo exact wil beschrijven als de natuurwetenschap haar onderwerpen beschrijft. Wat ik nu doe met ‘het fysieke lichaam’ is, benadrukken wat Steiner daar precies mee bedoelt. Door zijn vele karakteriseringen ontvouwt zich toch a.h.w. een uitgebreide, genuanceerde definitie. En die (of dat) hebben we nodig wanneer we zo precies mogelijk over de wezensdelen willen spreken.
.
Wo und wie findet man den Geist?
Waar en hoe vind je de gerest?
Voordracht 1, Berlijn 15 oktober 1908
Blz. 16
Den physischen Leib hat der Mensch mit allen Wesen der physischen Welt gemeinsam.
Het fysieke lichaam heeft de mens met alle wezens van de fysieke wereld gemeenschappelijk.
Denken wir, wir haben einen Menschen vor uns stehen, so haben wir zunächst den physischen Leib, insofern man ihn physisch sehen kann.
Als we een mens voor ons hebben staan, dan hebben we voor zover we hem kunnen zien, het fysieke lichaam voor ons.
GA 57/16
Niet vertaald
Voordracht 5, Berlijn 14 november 1908
Bibel und Weisheit II
Bijbel en wijsheid ll
Blz. 123
Wir werden es in den verschiedenen Stellen immer wieder hervorzuheben haben, daß der Mensch besteht aus den verschiedenen Gliedern seiner Wesenheit, daß wir in dem, was wir den physischen Leib nennen, nur einen Teil des Menschen vor uns haben [ ]
We zullen het op verschillende plaatsen steeds weer moeten zeggen dat de mens in zijn wezen uit verschillende delen bestaat en dat wij in wat we het fysieke lichaam noemen, maar een deel van de mens voor ons hebben.
Den physischen Leib hat der Mensch gemeinschaftlich mit den scheinbar leblosen Wesen, mit den Mineralien.
Het fysieke lichaam heeft de mens samen met de schijnbaar levenloze natuur, met de mineralen.
GA 57/123
Niet vertaald
Voordracht 7, Berlijn 17 december 1908
Ernährungsfragen im Lichte der Geisteswissenschaft
Voedingsvraagstukken in het licht van de geesteswetenschappen
Blz. 173
Wir müssen uns wieder über die vielgliedrige menschliche Wesenheit klarwerden. Für den Geistesforscher ist der Mensch nicht nur das physische Wesen, das man mit Augen sehen, mit Händen greifen kann, sondern dieser physische Leib ist nur ein Teil der menschlichen Wesenheit. Dieser physische Leib besteht allerdings aus denselben chemischen Stoffen, die in der Natur ausgebreitet sind.
We moeten weer duidelijkheid krijgen over de vierledige mens. Voor degene die de geest zoekt, is de mens niet alleen maar het fysieke wezen dat je met je ogen kan zien, met je handen kan beetpakken, maar dit fysieke lichaam is maar een deel van het menselijk wezen. Dit fysieke lichaam bestaat in eerste instantie uit chemische stoffen die ook in de natuur te vinden zijn.
GA 57/173
Niet vertaald
Voordracht 11, Berlijn 18 februari 1909
Die unsichtbaren Glieder der Menschennatur und das praktische Leben
De onzichtbare wezensdelen van de mens en het praktische leven
Blz. 269
Physischen Leib nennen wir das am Menschen, was er gemeinsam hat mit allen ihn umgebenden Wesen, was er mit der mineralischen Welt gemeinsam hat.
Fysiek lichaam noemen we bij de mens dat wat hij gemeenschappelijk heeft met alle wezens die hem omringen, met de minerale wereld.
Man kann durchaus sagen, der Menschenleib ist ein komplizierter Mechanismus, wenn man Physisches und Chemisches mit in das Mechanistische hineinbeziehen will.
Je kan zeer zeker zeggen dat het lichaam van de mens een gecompliceerd mechanisme is, als je het fysieke en chemische bij het mechanische wil betrekken.
GA 57/269
Niet vertaald
Den physischen Leib hat der Mensch gemeinsam mit allen Mineralien.
Het fysieke lichaam heeft de men gemeenschappelijk met al het minerale.
GA 57/271
Niet vertaald
Voordracht 12, Berlijn 4 maart 1909
Das Geheimnis der menschlichen Temperamente
Het geheim van de temperamenten
Blz. 285
wir kennen ihn als eine viergliedrige Wesenheit. Zuerst
kommt der physische Leib in Betracht, den der Mensch gemeinsam hat mit der mineralischen Welt.
We kennen de mens als een vierledig wezen.
Eerst komt het fysieke lichaam dat de mens gemeenschappelijk heeft met de minerale wereld.
GA 57/285
Vertaald
Algemene menskunde: voordracht 1 – over fysiek lichaam
Algemene menskunde: voordracht 1 – alle artikelen
Algemene menskunde: alle artikelen
Rudolf Steiner: alle artikelen op deze blog
Menskunde en pedagogie: alle artikelen
.
2815
.
VRIJESCHOOL 