VRIJESCHOOL – 7e klas – Sterrenkunde (1-1/15)

.

WATERSLANG, BEKER, RAAF
HYDRA

Phoibos-Apollo wilde eens voor de godenvader Zeus een feest geven. Toen riep hij de raaf, zijn boodschapper, en zei tegen hem: ‘Vlieg, mijn vogel, naar de aarde en haal voor mij het heldere water uit een levende bron, zodat de offerfeesten kunnen beginnen!’ 
De raaf nam meteen de gouden kelk of beker in zijn klauwen en droeg deze door de lucht. Totdat hij op aarde kwam, moest hij zich door een grote ruimte voorthaasten. Het eerste wat hij op aarde ontdekte, was een vijgenboom met een dicht bladerdak. Omdat hij op zijn lange vlucht niets te eten had gevonden, had hij honger en hij kreeg zin om de vijgen te proeven. Hij streek op de boom neer en hakte op de vruchten in, maar die waren nog hard omdat ze nog verder moesten rijpen eer ze geplukt konden worden. Zijn trek in de vijgen was zo groot, dat de raaf zijn opdracht vergat, onder de boom ging zitten wachten tot de vijgen rijp waren.
Pas toen ze dat waren en de raaf zich ermee vol gegeten had, dacht hij weer aan zijn opdracht die hij van zijn meester had gekregen. Hij kreeg een slecht geweten en zocht naar een verontschuldiging voor zijn lange wegblijven. Met zijn zwarte  klauwen greep hij een lange slang en keerde daarmee naar Phoibos-Apollo terug. Hij vertelde hem wat hij als uitvlucht had bedacht: ‘O, heer, toen ik op de aarde aankwam om voor u het water uit de levende bron te halen, belette deze slang mij dat. Zij maakte het mij heel lastig en heeft me er niet bij laten komen. En nu breng ik haar mee, zodat u de reden kan zien van mijn verzuim en haar kan straffen.’

De alwetende god echter, wist hoe alles in zijn werk was gegaan en keek dwars door de leugen van de raaf heen. Hij gaf hem ten antwoord: ‘Bij de schuld die je door je nalatigheid op je genomen hebt, voeg je daar nu ook nog eens een leugen bij. Want je hebt geprobeerd mij met woorden te misleiden. Ik weet hoe alles in waarheid verlopen is en hoe je onder de vijgenboom hebt zitten wachten, tot de vijgen rijp waren. Als straf zal je voortaan in geen enkele bron je dorst kunnen lessen zolang de vijgen aan de bomen hangen!’

Toen Phoibos-Apollo deze woorden gesproken had, zette hij als waarschuwing de beelden van de raaf, de slang en de gouden beker aan de hemel, waar ze vandaag nog staan.

Deze legende waarin alle drie de sterrenbeelden voorkomen, is ongeveer 2000 jaar oud. Van nog eerder is de legende van de strijd van Heracles met de Hydra van Lerna die in het sterrenbeeld Hydra gezien werd. 
Lerna was in die tijd van de Oude Grieken een heilig en vruchtbaar gebied in de buurt van Argos in Griekenland. Niet ver daarvandaan lag een moeras waarin een monster huisde dat in de hele omgeving onzekerheid bracht. 
Dat was de Hydra, een reusachtige waterslang die van tijd tot tijd uit haar schuilhol kwam en de velden verwoestte en dieren en mensen met haar giftige adem doodde. Want ze had negen koppen en daaruit kon ze zo’n giftige ademstroom spuien dat alle leven in haar omgeving daardoor stierf. 
Enkele mensen wisten te vertellen dat de Hydra onsterfelijk was. Dat was maar voor een deel waar: acht koppen waren wél sterfelijk, maar de negende, in het midden, die was onsterfelijk.

Koning Eurystheus had nog niemand gevonden die de uitzichtloze strijd met de Hydra op zich wilde nemen. Toen de grote held Heracles door het orakel van Delphi verplicht werd voor hem tien werken te verrichten, gaf hij hem als tweede opdracht de Hydra van Lerna te doden. Heracles was daar niet bang voor, hij had  eerder zomaar de leeuw van Nemea overwonnen (sterrenbeeld Leeuw). Hij sloeg het beschermende vel van de leeuw over zijn schouders, stapte in zijn strijdwagen en reed met zijn neef Iolaos naar de moerassen van Lerna. 

Athena die de held van kinds af aan welgezind was, toonde hem de schuilplaats van de Hydra die zich in haar grot onder een plataan bij de bron van de rivier Amymone teruggetrokken had. 
Eerst wist Heracles niet hoe hij de Hydra uit haar grot zou kunnen lokken. Athena fluisterde hem in het met brandende pijlen te proberen. Hij deed het en al gauw kwam het ondier sissend van woede tevoorschijn gekropen en spuwde haar giftige adem naar de held om hem te doden. Heracles echter, hield zijn adem in en ging onverschrokken op de slang af. Die wond zich om zijn benen, zodat hij zou vallen, maar de held bleef standvastig en sloeg eerst met zijn knuppel en dan met zijn zwaard op haar in. Maar zo gauw hij een van de koppen afgeslagen had, groeiden er in plaats van één, twee of meer nieuwe uit de bloedende wond aan.
Heracles zag wel in dat hij alleen de Hydra niet kon bedwingen en hij riep zijn neef Iolaos te hulp. Voor deze kwam, stak hij een deel van het woud in brand en bracht brandende takken mee waarmee hij de wonden van de Hydra uitbrandde, voordat er weer nieuwe koppen konden aangroeien. 
Uiteindelijk bleef alleen de onsterfelijke kop over die voor een deel uit puur goud bestond. Toen nam Heracles zijn gouden dolk en sneed daar de kop mee af. Op de grond siste die nog verder, ook nog toen Heracles deze aan de kant van de weg onder een groot rotsblok had begraven.

Zo                                                                    z                                                       zw
mrt.   1  24°°u                                     apr.   1  23°°u*                             mei   1  21°°u*
         15  23°°u                                               15  22°°u*                                  15  20°°u*
*zomertijd

In maart stijgen deze drie sterrenbeelden aan de avondhemel in het zuidoosten. In april vinden we ze in het zuiden hoog boven de horizon (deze afb.) waar ze een onverwachte brede ruimte innemen en in mei dalen ze naar het zuidwesten weer.

De namen van de sterren

Alfard (Arabisch) = die eenzaam staat
Algorab (Arabisch) = afgeleid van ‘vleugel van de raaf
Alkes (Arabisch) = afgeleid van ‘de kelk’
Hydra (Latein) = waterslang

 

Meer feiten

Sterrenkundealle artikelen

7e klasalle artikelen

.

2543

 

 

 

 

 

 

 

 

 

.

 

Advertentie

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.