.
PAPIER MAKEN
Met een 3e klas kan je goed papier maken: door de kinderen zijn alle benodigde stappen te zetten en dat kunnen ze zelfstandig; lukt het niet in een eerste poging, dan kunnen ze ook weer zelfstandig ontdekken, waaraan dat lag. Zo kunnen de leerlingen in hoge mate hun zelfwerkzaamheid ervaren – een belangrijke ervaring, juist in de ontwikkelingsfase zo rond het 9e à 10e jaar: de rubicon*.
Wat heb je nodig:
Papier maken kun je het beste in groepjes doen. 3 à 4 leerlingen maken bijv. een bepaalde kleur.
Per groep
- krantenpapier
- servetten in de gewenste kleur
- warm water
- 1 grote waterbak met water. Het schepraam moet er tenminste 5 cm diep in kunnen
- 1 emmer
- 1 goed absorberende handdoek als onderlegger
- per blad papier een stofdoek om af te wissen, een lap katoen volstaat ook
- 2 sponzen om het water op te laten zuigen
- 1 schepraam met gaas
- 1 vormraam zonder gaas om mooie rechte kanten te krijgen en om betere golfbewegingen te kunnen maken.
Voor alle groepen samen:
- 1 -2 staafmixers
- 2-3 deegplanken om water te persen
- 1 strijkplank
- 1 strijkijzer
- 1 waterkoker voor het warme water
- 1 wasrek of waslijn (evtl. kranten om het papier op het rek te ondersteunen)
Bouw van het raam
- Horrengaas inclusief bevestigingstape: klittenband
- 2 ramen, (schilderijlijsten) per groep
- Tacker
Horrengaas met klittenband op een van de ramen spannen en alles voor de zekerheid nog een keer tacken.
Werkwijze:
We nemen de emmers en de kranten.
-
Het krantenpapier wordt gescheurd ter grootte van een pasfoto.
Voor de kleur kunnen er nog kleurservetten (4 tot 5) bijgedaan worden.
- Daarmee tot de helft een emmer vullen.
Daarna heet water erover en het mengsel
ca. 10 minuten laten weken.
4.
Staafmixer en waterkoker. De houten plank en het strijkijzer heb je alleen nodig als je bijna gereedgekomen papier glad wil maken.
Nu wordt met de staafmixer alles fijn gemaakt, tot er een fijne brij is ontstaan. Hier hebben we vaktechnisch te maken met de pulp, de basismassa voor papier.
Opmerking: De kleur kan er in het begin door het zwart van de drukinkt niet mooi uitzien. Dat verandert door het water! Je kan om de kleur te beïnvloeden nog meer servetten toevoegen.
5
Waterbak en houten frame. De doek dient als onderlegger en moet sterk absorberend zijn.
Een deel van de pulp in de waterbak gieten. Nu met de hand in het water voelen of het mengsel genoeg fijne vezels bevat. En de pulp een beejte roeren met de hand of met de lijst (zonder gaas).
Opmerking: Hierbij kan niet veel fout gaan. Vertrouw op je gevoel! Niet alle pulp gebruiken, anders wordt het papier te dik en gaat het op karton lijken. Houd in de emmer genoeg pulp over om wat bij te kunnen vullen.
zorg voor veel doeken en sponzen
6.Leg nu het raam zonder gaas op het schepraam dat met het gaas naarboven ligt.(Zie voor de bouw hierboven.)
7. Dompel de twee op elkaar liggende ramen onder een zo klein mogelijke hoek in de teil onder water – niet horizontaal). Dan houd je de twee ramen met één hand vast en met de ander wervel je er water (brij) overheen zodat je de vezels gelijkmatig over het gaas kan verdelen. Als het nodig is kan je nog vezels toevoegen als er niet genoeg op het gaas is komen te liggen. Door het wervelen kun je vermijden dat er zich gaten of dikke klonten vormen. Wanneer de vezels er gelijkmatig op liggen, til je de twee ramen uit het water. Als het niet mooi is kan je de zaak omkieperen en opnieuw beginnen.
Houd de ramen zolang boven de bak dat er zoveel mogelijk water uitgedruppeld is.
8.
Neem nu het vormraam van het schepraam af en leg het schepraam met het papier naar boven op een handdoek.
9. Leg een stofdoek of een katoenen lap zo glad mogelijk op de papiermassa
10. Voorzichtig aandrukken en zo nodig nog meer doeken gebruiken om het vocht zoveel mogelijk weg te nemen
11. Het schepraam en de stofdoek(en) voorzichtig omdraaien, het gaas bevindt zich nu op het papier.
12. Met de spons het water door het gaas heen opzuigen door voorzichtig op het gaas te deppen. In de vaktaal heet dit ‘koetsen’.
13. Nu komt het lastigste punt: het papier voorzichtig van het schepraam afhalen. Aan de bovenkant op het gaas drukken en eronder de doek strak houden.
14.Het papier op de doek met een andere doek afdekken en met de deegroller de rest van het water eruit drukken.
15.Het papier met doek en al een nacht laten drogen op een wasrek ondersteund door kranten waardoor je de lijnen van het rek niet krijgt te zien of aan de waslijn.
16 Uiterlijk de volgende dag het papier met de doek naar boven strijken, om vouwen te verwijderen. Dan kan het paier voorzichtig van de stofdoek losgemaakt worden en is het klaar.
*GA 301/102
.
Franka Paul, Waldorfideen Pool
.
3e klas heemkunde: alle artikelen
3e klas: alle artikelen
heemkunde: alle artikelen
VRIJESCHOOL in beeld: 3e klas waaronder heemkunde
.
1711
.
VRIJESCHOOL 