.
Hoewel deze aanwijzingen niet in de 1e plaats over plantkunde gaan, is het toch een interessant stukje pedagogie: hoe vertel je over een plant met het oog op de temperamenten.
.
GA 302A
.
Erziehung und Unterricht aus Menschenerkenntnis
Erziehungsfragen im Reifealter
Zur künstlerischen Gestaltung des Unterrichts
Blz. 102
Voordracht 6, Stuttgart 22 juni 1922
( ) besonders viel wird man dadurch erreichen, daß man ein Gefühl sich erwirbt, wie sich verschiedene Glieder des einen oder anderen in der verschiedensten Weise künstlerisch gestalten lassen. Sagen wir einmal, man nimmt mit den Kindern durch eine Anzahl von Pflanzen. Man bespricht die Blüten; jetzt versucht man im ganzen Ton, ich möchte sagen, bis zum Tonfallhin, die Blüten so zu schildern, daß die ganzen Worte und Vorstellungen etwas Strömendes sind, daß sie leicht sind. Nun versucht man, indem man dieses,entwickelt, sich gerade an die sanguinischen Kinder zu wenden, damit die sanguinischen Kinder dasjenige für die ganze Klasse beitragen, was sie besonders haben an Auffassungsgabe, an leichter Auffassungsgabe, sagen wir für solche Vorstellungen, die ein künstlerischer Mensch entwickelt, wenn er Blüten schildert. Wendet man sich jetzt zu den Blättern, dann ist es durchaus möglich, daß man einen solchen Ton anschlägt, daß man bei den Blättern mehr das Interesse der melancholischen Kinder erregt; der Dialog mit der Klasse geht jetzt auf die melancholischen Kinder über. Schildert man die Wurzeln, die gar nicht gesehen werden für gewöhnlich, die man aber schildern kann so, daß
man ihre Kraft nachempfindet in den Blüten, schildert man das, was eigentlich für gewöhnlich unsichtbar ist, dann muß man nicht mehr statisch, sondern dynamisch schildern, und da helfen einem dann die cholerischen Kinder zu einem ordentlichen Dialog. So kann man die ganze Klasse benützen zu einer Gegenseitigkeit des Sich-Anregens, wenn man nur den Sinn dafür entwickelt, der instinktiv werden kann.
Je kan heel bereiken door je een gevoel eigen te maken voor hoe verschillende onderdelen van het een of het ander zich op de meest verschillende manieren in een kunstzinnige vorm laten gieten. Bv. wanneer je het met de kinderen over een aantal planten hebt. Je bespreekt de manier van bloeien; nu probeer je met je hele toon, ja tot in je intonatie toe, de manier van bloeien zo te beschrijven dat alle woorden en voorstellingen stromen, dat ze lichtvoetig zijn. Nu probeer je, als je dit aan het doen bent, je tot de sanguinische kinderen te richten, zodat de sanguinische kinderen eraan bijdragen dat wat zij aan opmerkingsgave hebben, aan de hele klas ten goede laten komen. een opmerkingsgave waarmee ze makkelijk voorstellingen opnemen die een kunstzinnig mens ontwerpt wanneer hij de bloeiwijzen schetst. Wanneer je over de bladeren spreekt, is het heel goed mogelijk dat je zo’n toon gebruikt dat je daarmee meer de interesse van de melancholische kinderen aanspreekt; de samenspraak met de klas loopt nu via de melancholische kinderen. Behandel je de wortels die je gewoonlijk helemaal niet ziet, dan moet je niet meer statisch, maar met dynamiek schetsen en dan helpen de cholerische kinderen je aan een zinvolle dialoog. Zo kun je de hele klas gebruiken doordat de kinderen elkaar wederzijds stimuleren, als je er maar een zintuig voor ontwikkelt, dat kan dan instinct worden.
GA 302A/102
Vertaald
(Hier is een eigen vertaling gebruikt)
.
Rudolf Steiner over plantkunde
Plantkunde: alle artikelen
Rudolf Steiner: alle artikelen
Vrijeschool in beeld: 5e klas plantkunde
.