.
In het artikel ‘Ahriman in het onderwijs’ (7-3/2) gaf ik de gezichtspunten van Steiner weer uit GA 296.
Hij merkt daarin op dat het tegenwicht tegen het ‘boos worden van de intelligentie’ is om ‘de Christus in je op te nemen’.
Voor mij – en voor velen met mij – is dat geen eenvoudige opgave. Hoe doe je dat.
Lezend in het tijdschrift ‘Motief’ van de Antroposofische Vereniging in Nederland kwam ik een boekbespreking tegen van het boek ‘Op weg naar priesterlijk handelen’ van wijlen de antroposofische arts Albert Smit.
De recensent zet het in een kader dat direct te maken heeft met de AViN, maar hij noemt ook andere aspecten die passen bij de vraagstelling n.a.v. GA 296:
.
Wim van Gorcum, Motief 261, april 2022
.
Die Mission der Geisteswissenschaft in unserer Zeit ist, zu eröffnen die Tore zu dem lebendigen Christus.
“Het is de missie (in de zin van opdracht) van de antroposofische geesteswetenschap om in onze tijd de deuren naar de levende Christus te openen.”
GA 152/166 –
Niet vertaald.
Van Gorcum: ‘Deze uitspraak is, hoe mooi ook, enigszins cryptisch. Want hoe doe je dat, je deuren openen naar de levende Christus? In dat licht is het zeer verheugend dat er recentelijk een boekje verschenen is dat poogt een antwoord op deze vraag te geven. De titel luidt: Op weg naar priesterlijk handelen. Het is geschreven door – de inmiddels overleden – Albert Smit die antroposofisch arts was, counselor en leraar menskunde aan een aantal (antroposofische) beroepsopleidingen.
Albert begint zijn boekje met uit te leggen dat wij mensen na het mysterie van Golgotha stap voor stap overgaan van de oude verticaal georiënteerde God-Vader wereld naar de nieuwe God-Zoon wereld, waarin de Christus-impuls vanuit het Ik van ieder individueel mens werkt. De basis van de Christus-impuls is wijsheid en liefde. Met die liefde en wijsheid kunnen we elkaar herkennen, bijstaan, aanvullen en adviseren om op weg te gaan naar het gemeenschappelijk doel: (naar) een nieuwe mensheid. Maar deze overgang kan niet zonder slag of stoot plaatsvinden. Zo ervaren wij mensen in deze tijd – die ook wel de tijd van transformatie genoemd wordt – een grote leegte (Godverlatenheid) die ons op zijn beurt veel zielsnood bezorgt. Om dat het hoofd te bieden, stelt Albert voor om te gaan oefenen met het ontwikkelen van een vorm van sociale kunst, waarin we het Goddelijke in de ander zoeken, zien, opwekken en tot bewustzijn brengen. Albert noemt dit ‘priesterlijk handelen’; een vorm van omgaan met elkaar waarmee we de intermenselijke ruimte met spirituele substantie vullen. Dit is nodig om te voorkomen dat de tegenmachten bezit van die ruimte nemen, hetgeen verarming van moraliteit en menselijkheid tot gevolg heeft. Albert noemt dit ‘Christusdrager’ worden, om zo tot middelaar te worden tussen de geestelijke en de aardewereld. Daarmee maak je jezelf dienstbaar aan het
mensheidsdoel en de ontwikkelingsweg van de ander. Anders gezegd, word je tot een ‘gevende’ in plaats van een ‘nemende’. Daartoe moet je wel de gerichtheid op jezelf in vrijheid offeren.
Voor de mensen van deze tijd lijkt het voorgaande een vrijwel onmogelijke opgave, maar Rudolf Steiner vraagt ons om nu reeds te beginnen met wat wél mogelijk is. Bijvoorbeeld door, heel eenvoudig, oogcontact met de ander te maken met de intentie de ander werkelijk te zien. Albert noemt dat ‘priesterlijk handelen’. Met die intentie kun je ook met de ander in gesprek gaan. Zorg dan datje gesprekspartner zich veilig voelt en laat merken datje zijn of haar Godverlatenheid begrijpt en meevoelt. Luister zodanig dat de ander zich bewust kan worden van zijn levensmotief, gaat inzien dat zijn leven zin heeft en dat hij er, ondanks zijn mislukkingen, mag zijn. Door met je hart te luisteren kun je de ander, die (nog) gevangen zit in de greep van de tegenmachten, helpen. Zo maken we van een onbewuste, mechanische handeling, een heilige.
Op die manier kan de ontmoeting met de ander tot een religieuze handeling worden, de eigenschappen van een sacrament verkrijgen. Wanneer we zo met onze medemensen omgaan zal de Christus-impuls in ons, ons de kracht schenken om elkaar te dragen. Daarmee wordt het karma niet langer alleen een privé-aangelegenheid, maar ook een sociaal-gemeenschappelijke. Een dergelijke priesterlijke manier van omgaan met elkaar ziet Albert als voorwaarde voor de toekomst van de antroposofische beweging en de mensheid.
Tot slot nog een advies. Om de inhoud van dit boekje goed tot je door te kunnen laten dringen, is het aan te raden om het langzaam, bijna meditatief te lezen. Ik kan dit boekje van harte aanbevelen.
Albert Smit, Op weg naar priesterlijk handelen.
Hardcover 119 blz. € 15.
ISBN 9789492326706. Uitgeverij Nearchus / Adventum
.
Ahriman in het onderwijs: alle artikelen
Algemene menskunde: alle artikelen
Rudolf Steiner: alle artikelen op deze blog
Menskunde en pedagogie: alle artikelen
Vrijeschool in beeld: alle beelden
.
3119-2932
.
.
.
VRIJESCHOOL 